หลายครั้งที่เราอาจจะคิดว่าอัลกอริทึมเบื้องหลังของ News Feed บน Facebook ทำให้เราเลือกที่จะรับข่าวสารภายในเครือข่ายสังคม (social network) ของตัวเองมากกว่าที่จะเป็นตัวเราเลือก แต่บทความวิชาการล่าสุดที่ตีพิมพ์โดยนักวิจัยของ Facebook ในวารสารวิชาการ Science กลับระบุว่าแท้ที่จริงแล้ว ไม่ได้เกี่ยวข้องกับตัวอัลกอริทึมแต่อย่างใด หากแต่เป็นที่ตัวผู้ใช้เองที่เลือกรับข้อมูล

การแข่งขันระบบปัญญาประดิษฐ์ที่สามารถจดจำและจำแนกประเภทของภาพได้อย่างแม่นยำในปีนี้แข่งขันกันอย่างดุเดือด โดย ไป่ตู้, ไมโคซอฟท์, และกูเกิลล้วนตีพิมพ์ผลสำเร็จใหม่ออกมาห่างกันไม่กี่เดืือน ล่าสุดเดือนนี้ไป่ตู้ก็ตีพิมพ์ผลงานล่าสุดมีความแม่นยำสูงกว่าคู่แข่งทั้งหมดแล้ว โดยมีความผิดพลาดเพียง 4.58% เทียบกับมนุษย์ทั่วไปที่จำแนกภาพได้ความผิดพลาด 5.1% และผลที่ดีที่สุดของกูเกิลก่อนหน้านี้อยู่ที่ 4.82%

การแข่งขันระบบปัญญาประดิษฐ์ที่สามารถจดจำและจำแนกประเภทของภาพได้อย่างแม่นยำในปีนี้แข่งขันกันอย่างดุเดือด โดย ไป่ตู้, ไมโครซอฟท์, และกูเกิลล้วนตีพิมพ์ผลสำเร็จใหม่ออกมาห่างกันไม่กี่เดือน ล่าสุดเดือนนี้ไป่ตู้ก็ตีพิมพ์ผลงานล่าสุดมีความแม่นยำสูงกว่าคู่แข่งทั้งหมดแล้ว โดยมีความผิดพลาดเพียง 4.58% เทียบกับมนุษย์ทั่วไปที่จำแนกภาพได้ความผิดพลาด 5.1% และผลที่ดีที่สุดของกูเกิลก่อนหน้านี้อยู่ที่ 4.82%

ทีมนักวิจัยจาก IBM Research ประกาศความสำเร็จด้านควอนตัมคอมพิวเตอร์ใน 2 ประเด็นที่เกี่ยวเนื่องกัน

อย่างแรกคือเทคนิคการตรวจจับความผิดพลาดของควอนตัม แนวคิดของควอนตัมคอมพิวเตอร์มาจากทฤษฎีควอนตัมฟิสิกส์ ที่เราไม่สามารถฟันธง "สถานะ" ของอนุภาคได้ว่าเป็นอย่างไรกันแน่ (ทุกอย่างคือความน่าจะเป็น) เมื่อนำอนุภาคมาทำเป็นบิต (หรือคิวบิต qubit ในภาษาของควอนตัม) จึงต้องมีวิธีตรวจสอบให้ชัดเจนว่าคิวบิตนั้นเป็น 0 หรือ 1

เทคนิคที่ใช้กันในวงการแต่เดิมสามารถตรวจจับข้อผิดพลาดแบบ bit-flip (สถานะผิดจาก 0 เป็น 1 หรือกลับกัน) เพียงอย่างเดียว แต่ยังมีข้อผิดพลาดอีกแบบที่เรียกว่า phase flip (มุมการหมุนของคิวบิตเพี้ยนไป) ซึ่งเทคนิคใหม่ของ IBM สามารถตรวจจับได้ทั้งสองแบบ

กลุ่มนักวิจัยของคณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเท็กซัสออกมาเผยผลงานวิจัยที่ได้รับเงินทุนจากซัมซุงด้วยการสร้างระบบระบุตำแหน่งผ่าน GPS สำหรับสมาร์ทโฟนที่เคลมว่าคลาดเคลื่อนในระดับเซนติเมตรเท่านั้น

แม้ว่า GPS ที่สามารถระบุตำแหน่งได้แม่นยำระดับเซนติเมตรจะไม่ใช่ของใหม่ (ใช้ทางการทหาร ภูมิศาสตร์ และทำแผนที่มานานแล้ว) แต่ตัวอุปกรณ์ที่ใช้นั้นขนาดใหญ่ และแพงเกินกว่าจะนำมาใช้ในสมาร์ทโฟน วิธีการที่นักวิจัยกลุ่มนี้ใช้คือการรวมข้อมูล GPS เข้ากับเสาสัญญาณที่มีในสมาร์ทโฟนอยู่แล้ว และจากการที่ได้ตำแหน่งแม่นยำระดับนั้น จึงทำให้สามารถบอกข้อมูลความเอียงแม่นยำระดับ 1 องศาด้วยกัน

หลังจากเปิดตัวแพลตฟอร์ม ResearchKit ไปเมื่อต้นเดือนมีนาคมที่ผ่านมา วันนี้ทาง Apple ได้เปิดให้นักวิจัยทางการแพทย์ สามารถเข้าใช้งาน ResearchKit ได้อย่างเป็นทางการแล้ว โดยนักวิจัยสามารถสร้างแอพหรือโปรแกรม เพื่อนำข้อมูลจากแพลตฟอร์มดังกล่าว มาใช้ประกอบการวิจัยได้แล้ว

ทั้งนี้ Apple ยังเปิดเผยตัวเลขว่าสำหรับแอพชุดแรก ที่เปิดตัวไปพร้อมๆ กับการเปิดตัว ResearchKit มีการใช้งานกับ iPhone แล้วกว่า 60,000 เครื่องทั่วโลก

แม้ว่าชิ้นส่วนของสมาร์ทโฟนจะเล็กลงทุกวันๆ เพื่อหนุนให้สามารถทำสมาร์ทโฟนที่ใช้เนื้อที่ได้คุ้มค่ามากขึ้นเรื่อยๆ แต่หนึ่งในชิ้นส่วนหลักอย่างสายอากาศกลับยังมีขนาดใหญ่เมื่อเทียบกับส่วนอื่นๆ เนื่องจากสายอากาศต้องการพื้นที่มากพอที่จะส่งคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าเพื่อติดต่อสื่อสารได้ แต่ดูเหมือนในอนาคตนี้ ข้อจำกัดที่ว่ากำลังจะหายไป ด้วยการนำสายอากาศไปใส่ไว้ในชิปเสียเลย

แนวคิดดังกล่าวเป็นผลงานของนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ ซึ่งถูกตีพิมพ์ในบทความวิชาการของ Physical Review ว่าด้วยทฤษฎีการสร้างคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าในแบบที่ต่างออกไปจากแบบเดิม โดยเรียกวิธีการนี้ว่าการทำลายสมมาตร (symmetry breaking) ของสนามไฟฟ้าให้ประจุไฟฟ้าเริ่มเคลื่อนที่จากการเข้าทำลายสมมาตรเพื่อสร้างคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า

ทีมวิจัยจากมหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด สหรัฐฯ ตีพิมพ์งานวิจัยแบตเตอรี่ที่ใช้อะลูมิเนียมเป็นขั้ว anode และกราไฟต์เป็นขั้ว cathode

ทีมวิจัยกล่าวว่าแบตเตอรี่นี้จะไม่มีโอกาสระเบิดหรือร้อนจนผิดปกติ (overheating) ได้เลยเมื่อเทียบกับแบตเตอรี่ลิเทียม​-ไอออน ถึงแม้จะถูกทำให้เสียหายก็ตาม แบตเตอรี่ที่มีคุณสมบัติไม่ไวต่อปฏิกิริยา (low reactivity) นี้ยังช่วยให้มันสามารถถูกขึ้นรูปบิดงอเข้ากับอุปกรณ์ที่มีรูปร่างที่ยืดหยุ่นได้

นอกจากความปลอดภัยที่เพิ่มขึ้น แบตเตอรี่นี้ยังรองรับการชาร์จไฟเต็มในเวลาเพียงหนึ่งนาที และรองรับการชาร์จซ้ำกว่าหลายพันถึงหลายหมื่นครั้งโดยไม่สูญเสียความสามารถในการเก็บประจุเลย ส่วนต้นทุนการผลิตแบตเตอรี่ก็ถูกลงด้วยการใช้อะลูมิเนียมแทนลิเทียม

เท้าความย้อนถึงงานวิจัยด้านการตัดต่อวิดีโอชื่อ Hyperlaps ผลงานของ Microsoft ที่เผยแพร่เป็นครั้งแรกเมื่อราวครึ่งปีก่อน มันคือระบบซอฟต์แวร์ที่ช่วยปรับปรุงคลิปภาพวิดีโอที่ถ่ายด้วยกล้อง action camera ให้ได้เป็นภาพต่อเนื่องที่ลื่นไหล อีกไม่นานมันจะกลายเป็นแอพสำหรับ Windows Phone แล้ว

รายงานข่าวระบุว่าตอนนี้แอพ Hyperlapse ได้รับการพัฒนาและเข้าสู่ขั้นตอนการทดสอบเป็นการภายในแล้ว แฟนๆ Windows Phone อดใจรอกันอีกนิดก็น่าจะได้เล่นแอพตบแต่งวิดีโอสุดเนียนอันนี้

Facebook โชว์ผลงานวิจัยล่าสุดจากทีมปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence) สองอย่างดังนี้

• พัฒนา AI ที่สามารถแยกแยะวิดีโอการเล่นกีฬาประเภทต่างๆ ว่าเป็นกีฬาประเภทใด ใช้งานได้แม้เป็นกีฬาที่ไม่ค่อยดัง (ดูวิดีโอประกอบ)
• Memory Networks สามารถอ่านข้อความสั้นๆ เล่าเรื่องที่เกี่ยวข้องกัน แล้วตอบคำถามที่เกี่ยวข้องกับเนื้อหาในข้อความเหล่านี้ได้แล้ว ในวิดีโอตัวอย่าง ทีมงานป้อน "เรื่องย่อ" ของ Lord of the Rings ประมาณ 12 บรรทัด ประกอบด้วยประโยคง่ายๆ เหมือนการเล่าเรื่องทั่วไป เช่น "Frodo journeyed to Mount Doom" และ "Frodo doppred the ring there" โดย AI สามารถตอบคำถามที่ต้องใช้การเชื่อมโยงข้อมูลอย่าง "Where is the ring?" ออกมาเป็น "Mount Doom" ได้แล้ว
  

เมื่อช่วงปลายสัปดาห์ DARPA (Defense Advance Research Project Agency) หรือองค์กรโครงการวิจัยทางความมั่นคงระดับสูง สังกัดกระทรวงกลาโหมของสหรัฐฯ ออกมาระบุว่าได้จัดตั้งโครงการ Brandeis เพื่อวิจัยเทคโนโลยีใหม่ที่จะช่วยปกป้องความเป็นส่วนตัวบนโลกออนไลน์ให้ดียิ่งขึ้น

DARPA ระบุว่าเทคโนโลยีในปัจจุบันทำให้การปกป้องข้อมูลส่วนตัวนั้นไม่มีประสิทธิภาพ ทั้งฝั่งผู้บริโภคที่ไม่มีกลไกที่ดีพอ และฝั่งผู้ให้บริการที่อาจจะไม่ได้ออกมาตรการคุ้มครองที่ดีพอ ซึ่งทาง DARPA ระบุว่า โครงการนี้จะช่วยทำให้ความเป็นส่วนตัวบนโลกออนไลน์ดีขึ้น และทุกคนจะได้ใช้เทคโนโลยีนี้ด้วย ไม่ว่าจะเป็นบุคคลธรรมดา บริษัท หรือหน่วยงานรัฐของสหรัฐอเมริกา

เมื่อคืนนี้ Apple ได้เปิดตัว Research Kit โดยโฆษณาว่ามันเป็นแพลตฟอร์มที่ช่วยนักวิจัยด้านการแพทย์ (Medical Research -- บางทีเราจะใช้คำว่า Clinical Research ในกรณีที่เก็บคนไข้ที่เป็นคนจริงๆ เพราะ Medical Research นี่รวมทดลองทางการแพทย์ที่ทำในห้องทดลองและสัตว์ทดลองด้วย) เพื่อนำไปในการเก็บข้อมูล และเพิ่มจำนวนคนไข้ที่สมัครใจเข้าร่วมงานวิจัย ผมในฐานะที่คลุกคลีอยู่กับวงการวิจัยทางการแพทย์ ขอแสดงความเห็นส่วนตัวจากคนที่เคยทำงานวิจัยมาบ้างเล็กน้อยดังนี้ครับ

หนังสือพิมพ์ The New York Times มีบทสัมภาษณ์ Astro Teller หัวหน้าห้องวิจัย Google X ของกูเกิล

จำได้ไหม? พวกเราจำได้ใช่ไหม? ปีที่แล้ว Google เผยแพร่งานวิจัยการใช้โครงข่ายประสาทเทียมที่เรียนรู้จนสามารถแยกแยะวัตถุที่เห็นในภาพต่างๆ ได้ ล่าสุด Microsoft ก็โชว์ผลงานลักษณะเดียวกันนี้ให้เห็นบ้าง โดย Microsoft อ้างว่านี่เป็นครั้งแรกที่ระบบซอฟต์แวร์สามารถเอาชนะมนุษย์ได้สำเร็จในการแยกแยะวัตถุในภาพ

นักวิจัยจาก Swiss Federal Institute of Technology ประเทศสวิตเซอร์แลนด์และ University of California จากสหรัฐอเมริกานำเสนอผลงานวิจัยสิ่งประดิษฐ์คอนแทคเลนส์ที่สามารถซูมภาพขยายใหญ่ได้ 2.8 เท่า โดยผู้ใช้เพียงควบคุมการทำงานด้วยการขยิบตา

ไมโครซอฟท์ รีเสิร์ช ได้ทำต้นแบบ AutoCharge ระบบชาร์จไฟไร้สายโดยการส่องลำแสงจากโคมไฟที่มีกล้องตรวจจับตำแหน่งวัตถุไปยังมือถือที่ติดแผงโซลาร์เซลล์ไว้ AutoCharge สามารถชาร์จมือถือที่วางบนโต๊ะหรืออยู่ในห้อง (อาทิ โคมไฟติดเพดาน) ได้เร็วเทียบเท่ากับการชาร์จไฟแบบมีสาย

จำข่าวเรื่องงานวิจัยสร้างอนุภาคนาโนไหลตามกระแสเลือดเพื่อตรวจหามะเร็งที่ทีม Google X กำลังทำอยู่ได้ไหม ตอนนี้มีข้อมูลเพิ่มเติมว่า Google X ลงทุนทำผิวหนังมนุษย์เทียมเพื่อใช้ทดสอบการทำงานของอนุภาคที่ว่านี้ด้วย

เว็บไซต์ The Atlantic ได้มีโอกาสบุกเข้าไปชมสถานที่ทำงานของ Google X และสัมภาษณ์ทีมงานเกี่ยวกับงานวิจัยที่ว่านี้ ทั้งยังมีโอกาสได้พบกับชิ้นส่วนแขนมนุษย์ที่ Google X ทำเทียมขึ้นมาเพื่อเลียนแบบร่างกายและใช้ทดสอบการทำงานของอนุภาคนาโนสุดมหัศจรรย์ซึ่งจะทำงานควบคู่กับกำไลหามะเร็งที่ Google X พัฒนาขึ้นมาควบคู่กัน

หนึ่งในความท้าทายของการพัฒนาแบตเตอรี่คือการหาทางทำให้แบตเตอรี่สามารถจ่ายไฟได้มากขึ้นด้วยขนาดเท่าเดิม อีกด้านหนึ่งคือเรื่องความปลอดภัยในการใช้งาน ที่ต้องการกำจัดความเสี่ยงจากการระเบิดหรือลุกไหม้ของแบตเตอรี่ออกไป (หรืออย่างน้อยก็ลดความเสี่ยงที่จะได้รับความเสียหาย ดังเช่นงานวิจัยของ Stanford เรื่องระบบเตือนก่อนแบตเตอรี่ระเบิด) แต่ตอนนี้นักวิจัยแห่ง University of Michigan ได้ทำทั้ง 2 อย่างให้เป็นจริง โดยอาศัยประโยชน์จากคุณสมบัติของเคฟลาร์

Disney Research เผยแพร่ผลงานใหม่ที่พัฒนาร่วมกับวิทยาลัยด้านวิศวกรรม ETH Zurich จากสวิตเซอร์แลนด์ มันคือหุ่นยนต์รูปเต่าหน้าตาน่ารักชื่อ BeachBot ที่สามารถวาดรูปบนผืนทรายริมชายหาดได้ตามแต่ผู้ควบคุมจะป้อนข้อมูลให้มัน

Baidu ประกาศความสำเร็จในการพัฒนา Deep Speech ระบบจดจำเสียงที่ใช้โครงสร้าง deep learning เข้ามาเรียนรู้เสียงจากโลกความเป็นจริงทำได้สามารถจดจำเสียงได้อย่างแม่นยำ

Andrew Ng ระบุว่างานวิจัย Deep Speech นี้สามารถฟังข้อความได้ถูกต้องแม้จะอยู่ในพื้นที่ที่มีเสียงรบกวนสูง รวมถึงพื้นที่ที่ระบบจดจำเสียงทุกวันนี้ไม่สามารถฟังข้อความเข้าใจได้ โดยเขาทดสอบกับระบบที่มีอยู่ในตลาด รวมถึง Google API, Apple Dictation, และ Baidu Speech เอง ระบบ Deep Speech นี้สามารถทำงานได้ดีว่าทุกระบบ

งานวิจัยใหม่จาก Disney Research เผยวิธีสร้างลูกตาที่สมจริงให้ตัวละคร ด้วยการจับลูกตาของคนเป็นมาใส่ให้ตัวละครเสียเลย

"จับ" ในที่นี้ไม่ได้หมายถึงการควักลูกตาสดๆ ออกมา แต่หมายถึงการเอากล้องหลายตัวจับภาพลูกตาในหลายมุมพร้อมๆ กันในหลายสภาพแสงเพื่อเก็บรายละเอียดของส่วนต่างๆ ของลูกตามาแบบสามมิติ โดยการแยกบันทึกรายละเอียดของตาขาว, กระจกตา และม่านตานั้นทำให้สามารถสร้างลูกตาที่ตอบสนองต่อสภาพแสงได้เหมือนกับลูกตามนุษย์จริงๆ อีกด้วย เมื่อนำลูกตานี้ไปใช้กับตัวละครแล้วก็จะทำให้มีความสมจริงเพิ่มขึ้นมาก

นักวิจัยของ Autonomous University of Madrid ในประเทศสเปน พบว่าการติดตามกระแสของ Twitter อาจทำให้ประเมินอัตราการว่างงานของผู้คนได้ โดยศึกษาข้อมูลเชิงสถิติของความถี่และช่วงเวลาในการทวีตเนื้อหาของผู้ใช้

ผลการวิจัยระบุว่าพฤติกรรมของคนว่างงานส่วนใหญ่จะมีการกล่าวถึงงานหรือตำแหน่งงานบ่อยครั้ง และมีจะมีทวีตข้อความช่วงเช้าเป็นจำนวนมาก ทั้งยังมีการสะกดคำผิดบ่อยครั้ง ด้วยเกณฑ์การคัดกรองข้างต้นก็ทำให้ผู้วิจัยสามารถประเมินจำนวนคนว่างงานในสเปนโดยสังเขปได้

Disney Research เผยแพร่งานวิจัยที่นำเอาเทคโนโลยีสำหรับการชมสื่อบันเทิง 4 มิติ มาสู่อุปกรณ์เพื่อการรับชมสื่อภายในบ้าน ด้วยโครงการ FeelCraft ที่รวบรวมไลบรารีรูปแบบการสร้างระบบสัมผัสตอบสนองต่อผู้ชมที่สามารถนำไปใช้ได้กับฮาร์ดแวร์หลากหลายประเภท

FeelCraft เป็นซอฟต์แวร์ plug-in ที่จะช่วยให้ระบบซอฟต์แวร์อื่นสามารถเข้าถึงข้อมูลไฟล์รูปแบบการตอบสนองทางสัมผัสที่ Disney จัดไว้เป็นไลบรารีได้สะดวกยิ่งขึ้น ทีมวิจัยระบุว่ามีการทำรูปแบบการตอบสนองทางสัมผัสเอาไว้ถึง 50 รูปแบบ เป็นต้นว่า การตกจากที่สูง, การขี่ม้า, การโดนฟัน, ฝนตก, การเดิน ฯลฯ

ผลของการจับเอางานวิจัยด้านการรู้จำและแยกแยะวัตถุในภาพของ Google มารวมพลังกับงานวิจัยด้านภาษาธรรมชาติของ Stanford ทำให้ได้ระบบซอฟต์แวร์ที่สามารถทำความเข้าใจองค์ประกอบของภาพถ่าย และบรรยายออกมาเป็นประโยคด้วยถ้อยคำที่เป็นธรรมชาติ

Google ลงนามต่อสัญญาเช่าใช้พื้นที่บริเวณลานบิน Moffett ของ NASA ยาวไปอีก 60 ปี เพื่อใช้สถานที่นั้นสร้างศูนย์วิจัยของบริษัท

ในปัจจุบัน Google ได้เช่าใช้พื้นที่ดังกล่าวมานานหลายปีเพื่อใช้งานเป็นที่ขึ้น-ลงสำหรับเครื่องบินเจ็ทส่วนตัวของบริษัท แต่ล่าสุด Google ก็ตัดสินใจต่อสัญญาเช่าใช้พื้นที่นี้ไปอีก 60 ปี โดยจะจ่ายเงินให้แก่ NASA เป็นจำนวน 1.16 พันล้านดอลลาร์ และในขณะเดียวกันการปล่อยให้ Google เช่าใช้พื้นที่ครั้งนี้จะช่วยให้ NASA สามารถลดค่าใช้จ่ายเพื่อบำรุงรักษาสถานที่ได้อีกปีละ 6.3 ล้านดอลลาร์